Աշխատանք դասարանում

1. Տեքստն այնպես փոխադրի՛ր, որ զգացվի` ինքդ զարմացած ես և ուզում ես ուրիշներին էլ զարմացնել:

Երբ առաջին անգամ Անտարկտիդայի սառցածածկույթի տակ արևադարձային հնագույն կենդանիների և ծառերի քարացած մնացորդներ հայտնաբերվեցին, ոչ ոք դրան չհավատաց: Մոտ հիսուն տարի պահանջվեց, որ վեցերորդ մայրցամաքի դինոզավրերի մասին ճշմարտությունը հաղթանակի: Անտարկտիդայում հնէաբանական վերջին գտածոն եզակի է: Մի այնպիսի կմախք է հայտնաբերվել, որպիսին գիտնականները դեռ երբեք և ոչ մի տեղ չէին հանդիպել: Դա երեք մետր վաթսուն սանտիմետր բարձրություն ունեցող փետրավոր գիշատիչ մողես է, որը ջայլամ է հիշեցնում, բայց ձիու գլխից մեծ զլուխ և արծվի հզոր կտուց ունի: Գտածոն քառասունվեց միլիոն տարեկան է:

2. Նախադասությունները տարբեր ձևերով կետադրիր այնպե՛ս, որ իմաստը փոխվի։

Մանեն կարդում էր, բոլորովին հանգիստ նրա ձայնը հնչում էր հարթ ու հավասար։

Մանեն կարդում էր բոլորովին հանգիստ, նրա ձայնը հնչում էր հարթ ու հավասար։

Այգուց դուրս եկած միջահասակ մարդուն, Վարդանին նորից հանդիպեցինք ձորում։

Այգուց դուրս եկած միջահասակ մարդուն` Վարդանին նորից հանդիպեցինք ձորում։

Մեծանում էին Հակոբի որդիները` Արամն ու Արեգը։

Մեծանում էին Հակոբի որդիները, Արամն ու Արեգը։

Երկաթուղու վարչության կառավարիչը ճաղատ գլխով ա շատ երկար բեղերով մի մարդ և մյուս հյուրերը երգում էին։

Այդ կնոջից Սառայի մորից հետո աներս նորից ամուսնացել է։

3. Երկխոսություն հորինի՛ր, որ կարող է լինել համերգային դահլիճում։

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 1174-ա,գ,ե; 1175-ա,գ,ե,; 1177-ա,գ,ե; 1178-ա,գ; 1184; 1186-ա,գ

1174. Կատարե՛ք բաժանում.

ա) 8,368 ։ 2=8368/2000=8368/2000

դ) 10,5 ։ 7=105:70=105/70=105/70

բ) 17,024 ։ 4=17024/4000=17024/4000

ե) 6,25 ։ 125=625/12500

գ) 0,0225 ։ 15=225:15=15

զ) 10,08 ։ 24=1008/2400

1175. Կատարե՛ք բաժանում.
ա) 40,25 ։ 2,3=4025/2300

ե) 35,601 ։ 0,01=35601/10

գ) 30,303 ։ 33,3=30303/33300

բ) 4,221 ։ 0,63=4221/630

դ) 9,3456 ։ 10,62=93456/106200

զ) 0,13464 ։ 0,396=13464/39600

1177. Կատարե՛ք բաժանում.
ա) 1000 ։ 0,25=100000/25

դ) 1295 ։ 0,37=129500/37

բ) 169 ։ 1,3=1690/13

ե) 276 ։ 2,3=2760/23

գ) 7920 ։ 3,6=79200/36

զ) 10572 ։ 8,81=1057200/881

ՄԵԾ ՀԱՅՔԻ ԹԱԳԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆ ԱՐՏԱՎԱԶԴ II-Ի ՕՐՈՔ

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ե՞րբ է գահակալել Արտավազդ II-ը: Բնութագրե՛ք նրան:

Արտավազդ II-ը գահակալել է (Ք. ա. 55-34 թթ.): Նա ևս Արտաշեսյան արքայատոհմի նշանավոր ներկայացուցիչներից է: Ստացել էր հիանալի կրթություն, գրել է «ողբերգություններ, ճառեր ու պատմական երկեր»:

2. Ե՞րբ է տեղի ունեցել Կրասոսի արշավանքը և ինչպե՞ս է ավարտվել:

Ք. ա. 54 թ. Հռոմն արևելք ուղարկեց Կրաunu զորավարին, որի նպատակը Պարթևստանի գրավումն էր: Նույն թվականին Խառանի ճակատամարտում Հռոմեական զորքը ջախջախիչ պարտություն կրեց: Սպանվեց նաև Կրասոսը:

3. Ե՞րբ է կնքվել և ինչո՞վ է ամրապնդվել հայ–պարթևական դաշինքը:

Հայ–պարթևական դաշինքը կնքվել է 53թ․։ Այն ամրապնդվեց պարթև արքայազն Բակուրի և Արտավազդ II–ի քրոջ ամուսնությամբ:

4. Ո՞ր թվականին սկսվեց Անտոնիոսի արշավանքը: Ներկայացրե՛ք դրա արդյունքները:

Անտոնիոսը 100-հազարանոց բանակով Ք. ա. 36 թ. սկսեց ռազմարշավը, սակայն խայտառակ պարտություն կրեց:

5. Ե՞րբ և ինչո՞ւ գերվեց Արտավազդ II արքան:

Ք. ա. 34 թ. Անտոնիոսի զորքերն անակնկալ ներխուժեցին Հայաստան: Արյունահեղությունից խուսափելու նպատակով հայոց արքան գնաց բանակցությունների, սակայն խաբեությամբ ձերբակալվեց և տարվեց Եգիպտոս:

6. Ի՞նչ վեհանձն արարքով աչքի ընկավ Արտավազդ II-ի ընտանիքը գերության մեջ:

Վեհանձն արքան և նրա ընտանիքն արհամարհեցին Անտոնիոսին` գերադասելով արժանապատիվ մահը:

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

1. Տեքստի նախադասությունների մեջ տեղադրի՛ր հարցերին համապատասխան նախադասություններր։

Մոտավորապես վաթսունհինգ միլիոն տարի առաջ մեր մոլորակի կենդանիները զանգվածաբար ոչնչացել են, (ի՞նչ պատճառով) կենդանիները չեն կարողացել սնունդ և ապաստան գտնել: Գիտնականների մի խումբ կարծիք է հայտնել, (ինչպիսի՞)կենդանիները հարվածից կամ ցնցումից չեն ոչնչացել: Ուղղակի աղետից հետո փոշու այնքան հոծ շերտ է պատել Երկիրը, (ինչքա՞ն) Արեգակի ճառագայթները չեն կարողացել հասնել նրան:  Դրանից և՛ջերմությունն է զգալիորեն նվազել, և´ խավար է եղել, (ինչքա՞ն)Մեր Երկրին ինչ-որ Աստղակերպ կամ փոքր մոլորակ է ընդհարվել: Այդ ժամանակաշրջանի շատ կենդանիներ, ո՞ր, չեն կարողացել հարմարվել պայմաններին և ոչնչացել են: Դրանց թվում են նաև դինոզավրերը:

Մեր Երկրին ինչ-որ Աստղակերպ կամ փոքր մոլորակ է ընդհարվել: Կենդանիները հարվածից կամ ցնցումից չեն ոչնչացել: Արեգակի ճառագայթները չեն կարողացել հասնել նրան: Կենդանիները չեն կարողացել սնունդ և ապաստան գտնել: Դրանց թվում են նաև դինոզավրերը:

2. Փորձի՛ր այս բառերի կազմությունն ու նշանակությունը բացատրել:

ա) Այգեբաց, այգաբաց:

այգեբաց-Խաղողի վազերը բացելը՝ հողից ազատելը:

այգաբաց-Որևէ երևույթի՝ իրադարձության՝ դարաշրջանի սկիզբ

բ) Հայելի, հայացք, ծովահայաց: (գրաբ. հայել – նայել)

Հայելի-Ողորկ՝ հղկած մակերևույթ, որ ցոլացնում Է իր դիմացը գտնվող առարկայի պատկերը, մասնավորապես՝ հատուկ ձևով պատրաստած ապակի՝ իր անդրադարձումը տեսնելու, պատերը զարդարելու ևն համար

հայացք-Հայելը, աչքերը մի բանի վրա ուղղելը, նայելը

ծովահայաց-Դեպի ծովը նայող, ծովի կողմն ուղղված:

գ) Ակնթարթ, ակնդետ, ակնոց:

Ակնթարթ-Աչքի կոպերը թարթելը

ակնդետ-Աչքերը մի կողմ դարձրած դիտելով

ակնոց-Աչքերին դրվող զույգ ապակիներով սարած՝ տեսողությունն ուժեղացնելու կամ աչքերը փոշուց՝ արևից ևն պաշտպանելու համար

դ) Քինախնդիր, վրեժխնդիր, մանրախնդիր (գրաբ. խնդրել –փնտրել):

Քինախնդիր-Քենը՝ վրեժը հանելու ձգտող, վրեժխնդիր

վրեժխնդիր- Վրեժը լուծելու հետամուտ, վրեժի զգացումով տոգորված

մանրախնդիր-Մանրուքների ետևից ընկնող, բծախնդիր, չնչին բաների կարևորություն տվող

Սննդառություն և մարսողություն.Շնչառություն

Պատասխանել հարցերին

1. Սննդառության ի՞նչ եղանակներ են ձեզ հայտնի:

ավտոտրոֆներ— էներգիա են ստանում արևից:

հետերոտրոֆներ — էներգիա են ստանում օրգանական նյութերի քայքայումից:

միքսոտրոֆներ — էներգիա կարող են ստանալ և արևից և օրգանական նյութերից

2. Ինչպե՞ս են սնվում բույսերը:

Բույսը արմատներով հողից կլանում է ջուր, իսկ տերևներով` օդից ածխաթթու գազ: Այդ անօրգանական նյութերից լույսի ազդեցությամբ, կանաչ քլորոֆիլի մասնակցությամբ բույսը պատրաստում է օրգանական նյութ` շաքար: Ֆոտոսինթեզի մնացորդ է թթվածինը, որը տերևներով հարստացնում է օդը:

3. Ո՞ր բույսերն են սնվում կենդանիներով և ի՞նչու:

Որոշ բույսեր հանդիսանում են գիշատիչներ: Նրանք ունեն հատուկ «թակարդներ», որոնցով որսում են միջատների և սնվում նրանց օրգանական նյութերով: Դրանք միջատակեր բույսերն են:

4. Ի՞նչ է հետերոտրոֆ օրգանիզմներ գիտեք:Բերե՛ք օրինակներ:

Հետերոտրոֆ սննդառության հիմնական ձևը պատրաստի սննդի որոնումն ու կլանումն է: Հետերոտրոֆները լինում են՝ Բուսակեր, Կենդանակեր և Ամենակեր

5. Ի՞նչ է շնչառությունը:

Այն գազափոխանակությունը, երբ օրգանիզմը օդից կլանում է թթվածին և անջատում ածխաթթու գազ կոչվում է շնչառություն:

6. Շնչառական ի՞նչ օրգաններ գիտե

Շնչառական օրգաններ խռիկները, թոքերը, տրախեաները, մաշկը։

Լրացուցիչ առաջադրանքներ

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝1156-բ,դ,զ; 1157-բ,դ,զ; 1158-բ,դ,զ; 1164; 1168; 1170

1158. Կատարե՛ք բազմապատկում.

բ) 0,1 ⋅ 4,767=0,4767

դ) 20,02 ⋅ (–11,99) =240,0398

զ) 12,12 ⋅ 10,01=121,3212

1164. Գրե՛ք այն բոլոր կանոնավոր կոտորակները, որոնց հայտարարները միանիշ թվեր են

1/2, 2/3, 1/3, 3/4, 2/4, 1/4, 4/5, 3/5,  2/5, 1/5, 6/5, 4/6, 3/6, 2/6, 1/6, 1/7, 2/7, 3/7, 4/7, 5/7, 6/7, 1/8, 2/8, 3/8, 4/8, 5/8, 6/8, 7/8, 1/9, 2/9, 3/9, 4/9, 5/9, 6/9, 7/9, 8/9:

1168. Քառակուսու պարագիծը 240 սմ է։ Գտե՛ք նրա մակերեսը։

240:4=60

60*60=3600

Պատ․՝ 3600 սմ²

1170. Շոգենավն առաջին օրն անցավ ամբողջ ճանապարհի 1/7‐ը, իսկ
երկրորդ օրը՝ 2/7‐ը։ Ճանապարհի ո՞ր մասը մնաց անցնելու։

1/7+2/7=3/7

7/7-3/7=4/7

Պատ․՝ 4/7

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 1156-ա,գ,ե; 1157-ա,գ,ե,; 1158-ա,գ,ե; 1167; 1169

1156. Կատարե՛ք գործողությունները և համեմատե՛ք արդյունքները.
ա) 3,76 ⋅ 0,1 < 10,26 ⋅ 0,03,

դ) 4,25 ⋅ 11,1 > 56,8 ⋅ 0,2,

բ) 5,71 ⋅ 23 > 2,8 ⋅ 45,

ե) 0,705 ⋅ 9,43 < 8,99 ⋅ 0,77,

գ) 1,92 ⋅ 8,4 > 17,5 ⋅ 0,8,

զ) 0,006 ⋅ 1000 < 100 ⋅ 0,083:2

1157. Կատարե՛ք բազմապատկում.
ա) (6,4 ⋅ 0,5) ⋅ 0,2=6,4

գ) (15,2 ⋅ 6) ⋅ 8,7=793,44

ե) 5 ⋅ 9,8 ⋅ 0,2=9,8

բ) 8,1 ⋅ (10,1 ⋅ 0,93) =76,0838

դ) 9,8 ⋅ 6,5 ⋅ 4,3=274,168

զ) 36,2 ⋅ 10 ⋅ 8,5=3077

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝1156-բ,դ,զ; 1157-բ,դ,զ; 1158-բ,դ,զ; 1164; 1168; 1170

Hometask

Առաջադրանքներ

1. Դուրս գրի՛ր մանուշակին նկարագրող նախադասությունները:

Անծայր սառցե անապատում հայտնվել էր մի փոքրիկ, մանուշակագույն արարած, որն իր շուրջը տարածում էր տարօրինակ բուրմունք:

Նրանք հիանում էին արտասովոր ծաղիկով, զարմանքով դիտում նրա բարալիկ դողդոջուն ցողունը եւ շնչում նրա նուրբ, անուշ բուրմունքը:

2. Ո՞ր տողերում է արտահայտված հեքիաթի ասելիքը /գաղափարը/:

Դե ահա, ես մեռնում եմ: Բայց նշանակություն չունի. Կարևորն այն է, որ որևէ մեկը սկսի պայքարը… Մի գեղեցիկ օր այստեղ միլիոնավոր մանուշակներ կծաղկեն: Սառույցները կհալվեն , և կհայտնվեն կղզիներ, տներ և մարգագետինով վազվզող երեխաներ…:

3. Ինքդ ձևակերպիր հեքիաթի ասելիքը:

Ասելիքը այն է,որ չպետք է հանձնվել և պետք է պայքարել գեղեցիկ կյանք ստեղծելու համար

4.Տրված նախատդաությանների ստորոգյալները համաձայնեցրու ենթակաների հետ:

Օրինակ՝

Ինձ մոտ նոր դասագրքեր կա: – Ինձ մոտ նոր դասագրքեր կան:

Գարնանը օրերը երկարում է-Գարնանը օրերը երկարում են

Նրա մազերը սև է-Նրա մազերը սև են

Քո երգերն ամբողջ քաղաքում երգվում է-Քո երգերն ամբողջ քաղաքում երգվում են

Կատվի աչքերը ճրագի պես վառվում էր-Կատվի աչքերը ճրագի պես վառվում էին

Ուրախ էր անցնում նրա օրերը-Ուրախ են անցնում նրա օրերը:

Ցրտերն ընկավ-Ցրտերն ընկնում են

Ջրերը կտրվեց-Ջրերը կտրվում են

Քաղաքում ինչ-որ լուրեր է պտտվում-Քաղաքում ինչ-որ լուրեր են պտտվում:

Այնպես փախան, որ հետքերն էլ չի երևում-Այնպես փախան, որ հետքերն էլ չեն երևում

5. Պարզ համառոտ նախադասություններն ընդարձակի՛ր:

Ընկերդ վախենո՞ւմ է:

Հիշեցնե՞մ:

Պիտի համոզե՞մ:

Ծառը ծադկե՜լ է:

Որդիս պիտի կարողանա:

Հիշի՛ր:

Վստահի՛ր:

Բերե՛ք:

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝1148-բ,դ,զ; 1150-բ,դ,զ; 1152-բ,դ,զ; 1160; 1162; 1163-բ,դ,զ

1160. Գտե՛ք 17‐ի բազմապատիկ բոլոր երկնիշ թվերը։

17, 34, 51, 68, 85

1162. Կիրառելով բազմապատկման զուգորդական օրենքը՝ հաշվե՛ք
առավել հարմար եղանակով.

ա) 4 ⋅ 17 ⋅ 5

4x5x17=20×17=340

բ) 6 ⋅ 39 ⋅ 5

6x5x39=30×39=1170

գ) 4 ⋅ 8 ⋅ 5

4x5x8=20×8=160

դ) 25 ⋅ 19 ⋅ 8

25x8x19=200×19=3800

1163. Արտահայտե՛ք կիլոգրամներով.

բ) 13 կգ 45 գ, դ) 4 ց 15 կգ 23 գ, զ) 188 գ։

բ) 13 կգ 45 գ=13,045 կգ

դ) 4 ց 15 կգ 23 գ, =415, 023կգ

զ) 188 գ=0,18